ÖZET
Amaç:
Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarında (İYE) antibiyotik proflaksisi günümüzde tartışmalı da olsa kullanılmaya devam edilmektedir. Biz bu çalışmada, kendi kliniğimizde takip ettiğimiz tekrarlayan İYE’de kullanılan profilaksinin antibiyotik direnç gelişimine etkisinin olup olmadığını gözlemlemeyi amaçladık.
Yöntemler:
Bu çalışma Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatri Departmanı’nca takip edilen bir ay ile 16 yaş arası tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu olan hastalarda yapılmıştır. Hasta dosyaları retrospektif olarak taranarak antibiyotik proflaksisi alan 50 ve almayan 100 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastaların idrar tetkikleri, sonraki kültürlerindeki üremeleri ve bunların antibiyotik dirençleri gruplar arasında karşılaştırıldı.
Bulgular:
Hastaların %43,3 erkek, %56,7 kızlardan oluşmaktaydı ve ortalama yaşları 42,7±44,2 ay (1 ay-16 yaş) idi. Tüm kültürlerde en sık üreyen bakteri %58,4 ile Escherichia Coli (E. coli) idi. Profilaksi alan ve almayan gruplar arasında kültürde üreyen bakterilerin dağılımı açısından bir fark saptanmadı. Kızlardaki idrar kültürlerinde E. coli görülme oranı erkeklerden daha fazlaydı (p<0,001). Her iki grupta idrar kültürlerinde üreyen tüm bakterilerin antibiyotiklere direnci karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı fark görülmedi. Buna karşın profilaksi grubunda idrar kültüründe E. coli üreyenlerde amoksisilin/klavulanik asit, seftriakson ve piperasiline karşı artmış direnç saptandı. Bu fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu. Bu çalışmada da en sık antibiyotik direnci %71,9 ile ampisiline karşı gözlendi.
Sonuç:
Biz bu çalışmada E. coli dışındaki ajanlarda proflaksinin dirence çok katkısının olmadığını gözlemledik. Kendi hastanemizde özellikle proflaksi alan bir çocuk için ampirik tedavide direnç artışı saptanan antibiyotiklerin tercih edilmemesini önermekteyiz.