ÖZET

Plantar fasiitis (PF), hastaların hayat kalitesini etkileyen ağrılı ve engelleyici bir hastalıktır ve erişkin hasta grubunda en sık görülen topuk ağrısı sebebidir. Birincil tedavisinde konservatif tedavi önerilmekte olup literatürde değişik konservatif tedavi yöntemleri tanımlanmıştır. Çalışmamızda plantar fasya spesifik germe egzersizlerinin etkinliğini değerlendirdik.

Yirmi bir hastanın 29 ayağı çalışmaya dahil edilmiştir. Ortalama yaş 49,3, ortalama takip süresi 19,8 ay ve ortalama egzersiz süresi 4,94 aydır. Plantar fasya spesifik germe egzersizleri günde 2 seans ve her seansta 10 kere yapıldı. Germe egzersizlerine ek olarak tedaviye silikon topukluk, non-steroid anti inflamatuvar ilaçlar (NSAID) eklendi. Görsel ağrı skalası [Visual analog scale (VAS)] ile ağrı ölçümü yapıldı.

On hastanın 15 ayağında (%52) tam iyileşme saptandı. Sekiz hastanın 10 ayağında (%34) ağrıda azalma saptandı ve 3 hastanın 4 ayağında (%14) ise herhangi bir değişiklik saptanmadı. Tedavi öncesi ve sonrası VAS skorlarında istatistiksel olarak anlamlı fark bulundu (p=0,0001).

Plantar fasya spesifik germe egzersizleri, plantar fasiitis tedavisinde etkili bir yöntemdir.