ÖZET

Amaç

İnsülin direnci (İD) alkolik olmayan karaciğer hastalığı (AOYKH) için başlıca risk faktörü olarak değerlendirilmektedir. Trigliserid/yüksek yoğunluklu lipoprotein kolesterol oranı (TG/HDL-K) İD yerine kullanılabilen bir indeks olarak tanımlanmıştır. TG/HDL-K oranının AOYKH’da tanısal değeri ile ilgili çalışmalar ise sınırlıdır. Bu çalışmanın amacı TG/HDL-K oranının İD ile AOYKH’deki tanısal değerinin belirlenmesidir.

Yöntemler

Çalışmaya 228 obez (%59 kız, ortalama yaş: 12,52±2,94) ile 46 sağlıklı (%57 kız, ortalama yaş: 12,53±3,30) çocuk ve ergen dahil edildi. Obez hasta grubu ultrason verilerine göre AOYKH olan ve olmayanlar olmak üzere iki alt gruba ayrıldılar.

Bulgular

Obez grubun TG/HDL-K oranı sağlıklı grupla kıyaslandığında anlamlı oranda yüksek bulundu. Obez grup içinde de AOYKH olanlar (3,20±1,9) olmayanlara göre (2,35±1,09) yüksek TG/HDL-K oranına sahiptiler. TG/HDL-K oranı ile alanin aminotransferaz, kolesterol, glukoz insülin oranı, homeostaz model değerlendirmesi-IR (HOMA-IR), kantitatif insülin hassasiyet indeksi ve insülin seviyesi arasında anlamlı korelasyon olduğu görüldü. TG/HDL-K oranının 2,27’nin üzerinde olması yüksek olarak kabul edildi. Çok değişkenli bir analiz modelinde (yaş, cinsiyet, ergenlik durumu ve beden kitle indeksine göre ayarlama yapıldıktan sonra) AOYKH üzerine yüksek glukoz insülin oranı [olasılık oranı (OR)=4,20], HOMA-IR (OR=4,15), HDL (OR=2,12), ALT (OR=6,37) ve TG/HDL-K oranının (OR=2,8) bağımsız etkili olduğu bulundu.

Sonuç

AOYKH için iyi bilinen risk faktörleri ile TG/HDL-K arasında anlamlı korelasyon vardır. TG/HDL-K oranı için >2,27 eşik değeri çocuklarda AOYKH için bağımsız bir risk faktörüdür.