ÖZET

Radikal cerrahi girişim yapılabilen vakalar periampuller kanserlerin az bir kısmını oluşturduğundan vakaların çoğunda palyatif cerrahi uygulanmaktadır. Geleneksel palyatif bypass cerrahisine alternatif olarak kolay uygulanabilir ve güvenilir olması sebebiyle transtümöral stent yerleştirilmesi, semptomların giderilmesinde optimal tedavi stratejisi sağlamaktadır. Safra yollarına stent konmasının cerrahi kadar başarılı bir palyasyon metodu olduğunu gösteren çalışmalara rağmen bugüne kadar bu karşılaştırma sağkalım süresi, komplikasyonlar, yaşam kalitesi, maliyet, değişik palyasyon prosedürleri ve hastanede kalma süresi gibi parametreler değerlendirilerek yapılmamıştır. Bu kıyaslamanın yapılabilmesi amacıyla kliniğimizde 2000-2004 yılları arasında periampuller bölge kanseri nedeniyle cerrahi ve cerrahi dışı yöntemlerle palyasyon tedavisi yapılan anrezektabl tümör tespit edilen 53 hasta retrospektif olarak değerlendirildi. Hastalar cerrahi (37 hasta) ve cerrahi dışı yöntemlerle (16 hasta) tedavi edilmesine göre iki gruba ayrıldı. Her iki grup; komplikasyon oranı, ameliyat sonrası hastanede kalış süresi, mükerrer girişim gerekliliği ve sağkalım süresi açısından karşılaştırıldı. İstatistiksel analiz, GraphPad Prisma V.3 paket programı ile yapıldı. Gruplar arası karşılaştırmalarda tek yönlü varyans analizi, ikili grupların karşılaştırılmasında bağımsız t-testi, nitel verilerin karşılaştırılmasında kikare testi kullanıldı. Sağkalım süreleri ve operasyon yöntemlerine göre sağkalım süreleri Kaplan Meier ve Log Rank testleri ile değerlendirilmiştir. Hastaların yaş ortalaması erkeklerde 62,53±10,81 yıl, kadınlarda 62,81±16,65 yıl idi. Cerrahi grupta morbidite oranı (%24,3/%12,5) ve sağkalım süresi (7±1 ay) daha yüksek saptanırken, istatistiksel açıdan her iki grup arasında anlamlı fark saptanmadı. Mükerrer girişim gerekliliği açısından cerrahi grubu lehine, hastanede kalış süresi açısından cerrahi dışı yöntemlerle tedavi edilen grup lehine sonuç alınırken, istatistiksel anlamlı fark mevcut değildi (P>0,05). Sonuç olarak cerrahi palyasyon yöntemleriyle tedavide morbidite oranları ve hastanede kalış süresi daha uzun olmakla birlikte, sarılığın tekrarlama ihtimali daha düşük olmaktadır. Yaşam beklentisi kısa olan veya ek hastalıklar sebebi ile cerrahi girişimin riskli olduğu hastalarda cerrahi dışı palyatif girişimler, daha uzun yaşam beklentisi olan lokal ileri evre kanser hastaları ve cerrahi sırasında anrezektabl tümör saptanan kanser vakaları için cerrahi palyasyon prosedürleri daha avantajlı görünmektedir.